نشست خبری اختتامیه همایش «ما و غرب»
13 آبان 1404
نشست خبری اختتامیه همایش «ما و غرب»

 در نشست خبری اختتامیه همایش «ما و غرب» که صبح امروز برگزار شد، آقای دکتر اسحاقی؛ معاون پژوهش و آموزش موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی، آقای دکتر موسی حقانی؛ دبیر علمی همایش «ما و غرب»، آقای دکتر موسی نجفی و آقای دکتر محمدجواد لاریجانی؛ اعضای شورای سیاستگذاری همایش «ما و غرب» به ایراد سخنرانی پرداختند. 

 آقای دکتر اسحاقی، معاون پژوهش و آموزش موسسه انقلاب اسلامی، در سخنانی با اشاره به ماهیت تمدن و فرهنگ غرب گفت: کشورهای غربی از استعمارگری به نظام سلطه رسیده‌اند و در مقابل، انقلاب اسلامی نیز در ربع قرن پس از پیروزی خود توانسته جبهه‌ای گسترده از مقاومت ایجاد کند که مرزهای آن حتی به درون ایالات متحده، کشورهای اروپایی و دانشگاه‌ها و اندیشکده‌های آن‌ها کشیده شده است. ‌ او ادامه داد: از منظر رهبر انقلاب، بنیان‌های نظری تمدن غرب در حوزه‌هایی چون حقوق بشر، دموکراسی، سکولاریسم و حقوق زنان، و نیز پایه‌های عملی آن مانند قدرت نظامی، اقتصادی و رسانه‌ای، هم‌اکنون با بحران مشروعیت روبه‌روست. حوادث اخیر در غزه، لبنان و سایر کشورها نشان می‌دهد غرب کمترین اعتقادی به حقوق بشر و آزادی ملت‌ها ندارد. ‌ اسحاقی یادآور شد: با پیروزی انقلاب اسلامی، این مبانی و بنیادها بیش از گذشته مورد چالش قرار گرفت و امروز آشکار شده است که تمدن غرب کمترین احترام و اعتقادی به حقوق ملت‌ها، حقوق بشر، زنان و کودکان ندارد. ‌ وی افزود: نشانه‌های افول تمدن غرب و بن‌بست پروژه‌های آن در بخش‌های مختلف جهان مشهود است. دیگر پروژه‌های آنان مانند گذشته با موفقیت کامل اجرا نمی‌شود و در کشورهای آسیای میانه، آمریکای لاتین و غرب آسیا با شکست‌های پی‌درپی مواجه شده‌اند. این شکست‌ها برای تمدن غرب که خود را محور پیشرفت بشر می‌دانست، بسیار سنگین است.

 آقای دکتر موسی حقانی، دبیر علمی همایش «ما و غرب» در توضیح روند برگزاری همایش گفت: شناخت ماهیت، راهبردها و روش‌های استعماری و سلطه‌گرانه تمدن غرب و نظام سلطه، از اهداف اصلی این همایش است. همچنین بیداری اسلامی، شناخت ظرفیت‌های هویت ایرانی ـ اسلامی و گفتمان مقاومت در مواجهه با نظام سلطه، از دیگر محورهای مهم این حرکت علمی به شمار می‌رود. ما در این مسیر، برای دستیابی به اهداف مورد نظر، ۱۲ محور اصلی تعریف کرده‌ایم. ‌ حقانی در تشریح این محورها عنوان کرد: چیستی تمدن غرب و بایسته‌های شناخت آن، ماهیت استعماری غرب و سیر تطور تاریخی آن از استعمار کهنه تا استعمار فرانو، راهبردها، راهکارها، روش‌ها و عوامل سلطه غرب بر جهان، کشورهای استعمارگر و پیشینه استعماری آنان و مناطق تحت سلطه، انقلاب‌های ضد استعماری در جهان، ظرفیت‌های تمدنی ایران در مواجهه با سلطه و استعمار غرب، راهبردها، راهکارها و روش‌های سلطه غرب با تمرکز بر ایران، دکترین مقاومت و نهضت‌های دینی ضد سلطه و استعماری در ایران، شخصیت‌های ضد سلطه و ضد استعماری ایران انقلاب اسلامی، مبانی و راهبردهای استعمارزدایی و الگوی مقابله با نظام سلطه، ماهیت سلطه‌گری و استعماری رژیم صهیونیستی و نیز ماهیت سلطه‌گری و استعماری آمریکا برخی از محورهای اصلی است. ‌

آقای دکتر موسی نجفی، عضو شورای سیاست‌گذاری همایش، با اشاره به ضرورت تبیین نظری و فکری نسبت انقلاب اسلامی با تمدن غرب، اظهار کرد: در دهه‌های اخیر، عمل در انقلاب اسلامی بر اندیشه پیشی گرفته و مباحث نظری کمتر مورد توجه بوده است، در حالی که شهید مطهری نیز یکی از آفات نهضت‌های اسلامی را نداشتن طرح و برنامه برای آینده می‌دانست. این پژوهشگر حوزه اندیشه سیاسی با اشاره به ریشه‌های تاریخی تقابل شرق و غرب تصریح کرد: دوگانگی میان ما و غرب سابقه‌ای طولانی دارد؛ از ایران باستان و نبرد‌های ایران و یونان گرفته تا فتح قسطنطنیه و سقوط آندلس. اما تقابل جدید از دوران پس از انقلاب فرانسه و حضور ناپلئون در مصر آغاز شد؛ زمانی که غرب خود را مرکز عالم و دیگران را پیرامون دانست. نجفی با اشاره به اینکه اندیشه سیاسی امام خامنه‌ای، تمدنی و دارای اصول است گفت: اندیشه سیاسی مقام معظم رهبری صرفاً واکنشی نیست، بلکه دارای اصول و مبانی روشن و هماهنگ با سایر اجزای فکری انقلاب اسلامی است. این اندیشه در میدان عمل و در سطوح مختلف اداره کشور تحقق یافته و نشان‌دهنده نوعی فلسفه سیاسی عملیاتی است.

 آقای دکتر محمد جواد لاریجانی، عضو شورای سیاست‌گذاری همایش «ما و غرب» در سخنانی اظهار داشت: غربی‌ها معتقدند دموکراسی لیبرال بهترین نوع دموکراسی در تاریخ است و در نحوه اداره حکومت‌های خود توفیقات خوبی داشته‌اند. در عین حال، نکته مهمی در رفتار غرب وجود دارد که باید شناخته شود و آن، این است که جوامع غربی امنیت‌محورند و امنیت در رأس امور قرار دارد. وی در ادامه به عنوان شاهد مثال این اولویت افزود: پیش از وقایع ۱۱ سپتامبر در آمریکا و اروپا بازداشت بیش از ۲۴ ساعت بدون دستور قضایی ممکن نبود و شکنجه طبق قانون ممنوع بود، هرچند در عمل انجام می‌شد. اما پس از آن وقایع، قوانینی تصویب شد که اجازه می‌داد افراد مظنون بدون هیچ حدی در زندان نگهداری شوند. حتی در انگلیس نیز برخی روش‌های بازجویی مانند «خفگی مصنوعی» مجاز شناخته شد. علت این تغییر، همان اولویت امنیت در اندیشه غربی است. عضو شورای سیاست‌گذاری همایش ادامه داد: در جمهوری اسلامی دو دکترین در برخورد با غرب وجود دارد. پایه اول آن نوعی استیصال است، یعنی ما تصور می‌کنیم راهی جز کنار آمدن با آمریکا نداریم. مبنای دوم در این دکترین، نوعی شجاعت معکوس است؛ اینکه برای حفظ کشور باید از برخی اصول کوتاه آمد. مبنای سوم، اعتماد نسبی به غرب است؛ یعنی با وجود بدی‌های غربی‌ها، باید تا حدی به آنها اعتماد کرد. لاریجانی افزود: دکترین دوم، دکترین «مقاومتی» است. در این دکترین، هرگونه استیصال یا فلج‌شدگی در برابر آمریکا مردود است. ما در حوزه‌های علم، فنون و توانمندی‌های ملی فلج نشده‌ایم. دکترین مقاومتی بر اساس آموزه‌های امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب، بر رد استیصال، اعتماد به ظرفیت‌های داخلی و حفظ عزت و استقلال ملی تأکید دارد. این دکترین، تعامل با غرب را نفی نمی‌کند، اما آن را در چارچوب اصول و منافع ملی تعریف می‌کند. وی در پایان اظهار داشت: فتوای رهبر انقلاب در مورد بمب اتم نشان‌دهنده آن است که در مکتب اهل‌بیت خشونت بدون مرز نداریم؛ حتی در صورت جنگ، جنگ ما جنگی وحشیانه نخواهد بود و حدود و ضوابط فقهی محکمی وجود دارد.